Wrocławski pomnik Żołnierzy Wyklętych wśród 100 najlepszych dzieł sztuki na świecie.

Pomnik Żołnierzy Wyklętych w Wrocławiu znalazł się w gronie 100 najlepszych dzieł sztuki. Otrzymał to zaszczytne wyróżnienie w konkursie CODAawards 2024. Ten unikatowy zarówno ze względu na treść jak i formę wyrazu pomnik, wybrany został spośród 380 prac z 24 krajów. Symbolicznie odsłoniła go mjr Wanda Kiałka, sanitariuszka i łączniczka Armii Krajowej w dniu 8 maja.

Projekt ten został zrealizowany m.in. dzięki wsparciu Urzędu Miejskiego, Ministerstwa Kultury i Centrum Historii "Zajezdnia". Tomasz i Konrad Urbanowicz, autorzy pomnika, otrzymali wyróżnienia za wykorzystanie szkła artystycznego. Pomnik upamiętnia żołnierzy walczących o wolność Polski z komunistami po II wojnie światowej. Jest nowym symbolem Wrocławia – przyciągając turystów i ucząc ich o historii najnowszej Polski.

Opis architektoniczny pomnika

Pomnik Żołnierzy Wyklętych to dzieło modernistyczne. Przyciąga uwagę mieszkańców i turystów. W budowie pomnika użyto szkła artystycznego. Postacie żołnierzy ze szkła dodają energii pomnikowi. Są symbolem niezłomności. Delikatne, ale jednocześnie pokazują silną wolę i duchowy opór. Pomnik składa się z czternastu szklanych bloków, które są podświetlane. Te bloki symbolizują różne losy żołnierzy. Pokazują ich odwagę i poświęcenie. Są ważnym elementem sztuki modernistycznej.

Symbolika szklanych brył

Szklane bryły podkreślają ideę przejrzystości i nieśmiertelności. Symbolizują także pamięć o żołnierzach wyklętych. Każda figura Żołnierza Wyklętego opowiada inną historię ich męstwa.

Podobnie złożony życiorys ma major Wanda Kiałka, która odsłoniła symbolicznie pomnik. Była aresztowana i torturowana przez Sowietów, a następnie zesłana do Workuty. Zwolniona dopiero w 1956 roku.

Lokalizacja pomnika w przestrzeni miejskiej Wrocławia

Pomnik Żołnierzy Wyklętych stoi na skwerze w centrum Wrocławia, pomiędzy ulicą Borowską, Glinianą i Dyrekcyjną. Jest łatwo dostępny dla mieszkańców i turystów. Sam skwer jest przyjemnie zielony i wyłożony kamiennym granitem. Dzięki temu może być przyjaznym miejscem zadumy dla turystów i mieszkańców. Przypomina bowiem o ważnych wydarzeniach z czasów ruchu oporu przeciwko sowietyzacji Polski po II Wojnie Światowej. W walkach z rosyjskim okupantem zginęło ponad kilkanaście tysięcy żołnierzy. Wielu z nich zostało zamordowanych albo zmarło w więzieniach po długotrwałych torturach w katowniach Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego.

Reakcje społeczności i opinie ekspertów

Pomimo zajadłej krytyki pomysłu ufundowania pomnika ze strony kilku lewicowych radnych Rady Miasta Wrocławia, mieszkańcy bardzo pozytywnie ocenili pomnik. Pokazuje to, jak pozytywnie sztuka wpływa na naszą świadomość i patriotyzm. Wznosząc się ponad małostkowość i partykularne interesy działaczy politycznych.

W konkursie CODAawards eksperci docenili pomnik za wartość historyczną i artystyczną. Zwrócili uwagę na jego oryginalny wygląd i zdolność do łączenia historii z teraźniejszością. Mówili o ruchu partyzanckim w Polsce jako największym oporze społecznym wobec komunistycznej władzy.